Zoeken in Agenda: Boekgeschiedenis

In het verlengde van de tentoonstelling Vlaamse miniaturen organiseren de Koninklijke Bibliotheek van België, Illuminare - Studiecentrum voor Middeleeuwse Kunst (K.U.Leuven), en het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium van 16 tot 18 november 2011 een internationaal colloquium: New Perspectives on Flemish Illumination maakt de balans op van een halve eeuw onderzoek naar de laatmiddeleeuwse Vlaamse boekverluchting.

De Vlaamse Erfgoedbibliotheek organiseert van 7 t.e.m. 10 november 2011 voor de tweede maal een STCV- workshop in de Universiteitsbibliotheek Gent. Gedurende vier dagen kunt u in theorie en praktijk kennismaken met het project Short Title Catalogus Vlaanderen en meer in het bijzonder met de methode die gevolgd wordt bij het maken van de gedetailleerde bibliografische beschrijvingen van oude drukken in de STCV-databank.

Van 15 oktober 2010 tot 16 januari 2011 kan u in het Mechelse Schepenhuis de tentoonstelling Gedrukte Stad gaan bekijken. Deze tentoonstelling focust op de rol van drukwerk in het stedelijke leven te Mechelen in de zeventiende en achttiende eeuw. Drukkers in de Dijlestad voorzagen hun stadsgenoten in deze periode van een steeds breder gamma aan gedrukte teksten.

Ter afsluiting van het Nederlands-Vlaamse onderzoeksproject 'The Religious Emblem Tradition in the Low Countries' organiseren de Unversiteit Utrecht en de KULeuven een conferentie getiteld 'Crosscurrents in Illustrated Religious Texts in the North of Europe, 1500-1800'. De conferentie gaat door in het Academiegebouw van de Universiteit Utrecht op 12 en 13 januari 2012.

Machtige & Mooie Middeleeuwen, een tentoonstelling met topstukken uit de negende tot en met de zestiende eeuw, is van 3 september tot en met 8 januari 2012 te zien in De Verdieping van Nederland, de gezamenlijke expositieruimte van de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief in Den Haag. De rijkdom van beide instellingen biedt een grote diversiteit aan prachtige middeleeuwse archiefstukken en boeken: van oorkonde tot evangelieboek, van rekening tot kroniek, van aflaatbrief tot getijdenboek. Niet eerder is deze keur aan pracht en macht in samenhang getoond.

Vóór de uitvinding van de boekdrukkunst werden boeken met de hand geschreven. Dit betekende dat elk boek uniek was en maar op één plaats raadpleegbaar kon zijn. Een groot aantal van deze vooral middeleeuwse manuscripten werd op indrukwekkende wijze door kunstenaars verlucht ofwel gedecoreerd. Dergelijke boeken zijn in feite allemaal kleine ‘musea' van vaak bijzondere kunstwerken. Sommige daarvan verwierven wereldfaam.

De derde conferentie in de USTC Conference Series gaat over lijsten en lijstjes: handgeschreven of gedrukt, met zorg uitgewerkt of neergekrabbeld, erg lang of heel kort... Boekenlijsten in al hun verscheidenheid vormen een belangrijke bron voor het onderzoek naar de productie, distributie en consumptie van boeken van de vijftiende tot de achttiende eeuw. Bovendien kunnen deze lijsten een belangrijke aanvulling betekenen voor de bestaande bibliografische repertoria.

Het Consortium of European Libraries (CERL) stimuleert de uitwisseling van middelen en expertise tussen wetenschappelijke bibliotheken met de bedoeling om de ontsluiting en bewaring van gedrukt erfgoed in Europa te verbeteren.

In 1996 werd de Saint Catherine Foundation gesticht om geld in te zamelen voor de bewaring van de legendarische bibliotheek van het beroemde Sint-Catharinaklooster op het schiereiland Sinaï in Egypte. Sinds 1998 is professor Nicholas Pickwoad verantwoordelijk voor de planning en uitvoering van het conservatie-project van deze collectie, die meer Byzantijnse en Griekse banden bevat dan om het even welke andere collectie in de wereld.

In deze lezing behandelt Eltjo Buringh de productie van middeleeuwse manuscripten en hun gebruik in elf regio's van het Latijnse Westen. Met behulp van een uitgebreide bibliotheek en andere informatie werd een steekproef genomen op basis waarvan een statistische analyse van overgeleverde manuscripten kon worden uitgevoerd voor de periode 500–1500. Ook andere data werden benut om verlies-ratio's van dergelijke boeken in het Latijnse Westen te kwantificeren.