Nieuws van de Groote Oorlog: digitalisering van Belgische kranten uit Wereldoorlog I

Door de herdenking van de Eerste Wereldoorlog is er een hernieuwde belangstelling voor nieuwsbladen uit deze belangrijke periode. Het is een tijd waarin 'het nieuws' vooral nog op papier wordt verspreid, en deze publicaties vormen dus een zeer belangrijke bron voor de geschiedenis van het leven in België tijdens WO I.

Het is bovendien een kwetsbare bron, vanwege het vaak slechte papier waarop het gedrukt werd. Digitalisering is absoluut noodzakelijk om de inhoud van deze documenten voor de toekomst te bewaren.

Dankzij een project van het Vlaams Instituut voor Archivering (VIAA) wordt nu een grootschalige digitalisering van periodieke publicaties (met name kranten) uit de periode 1914-1918 gerealiseerd. Met dit project zet het VIAA een eerste stap om naast het audiovisueel erfgoed ook het papieren erfgoed duurzaam te bewaren en digitaal toegankelijk te maken.

Brede samenwerking

Documentair erfgoed uit Wereldoorlog I ligt verspreid over vele erfgoedbibliotheken, archieven en musea. Het project is daarom een samenwerking tussen het Vlaams Instituut voor Archivering, de Vlaamse Erfgoedbibliotheek, FARO, PACKED, de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, de Universiteitsbibliotheken van Gent en Leuven, de Provinciale Bibliotheek Limburg en het Tolhuis, de archiefinstellingen ADVN, Amsab, AMVB, KADOC en het Liberaal Archief, het Letterenhuis, het In Flanders Fields Museum en het Memorial Museum Passchendaele 1917. De betrokken archieven, bibliotheken en musea hebben zeer rijke krantencollecties, met soms vele duizenden titels.

Inventarisatiefase

In een eerste projectfase (augustus - november 2013) zal projectmedewerker Tuur Van Hove van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek de periodieke publicaties uit WO I inventariseren bij de tien participerende bewaarinstellingen. Daarbij wordt vertrokken van de gegevens in Abraham - Catalogus van Belgische kranten, een databank van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek waarin het krantenbezit van bijna honderd bewaarinstellingen in Vlaanderen en Brussel is opgenomen.

Per reeks worden enkele fysieke parameters bepaald, zoals de volledigheid van de reeks, het aantal beschikbare edities, de omvang in pagina's, de paginagrootte, etc. Ook de staat van het materiaal en de verpakking wordt in kaart gebracht. Om dubbel werk te vermijden wordt de overlap tussen de collecties en met andere digitaliseringsiniatieven bepaald.

Op basis van de analyse wordt een prioriteitenlijst opgesteld van te digitaliseren publicaties en een lastenboek dat dient om de digitalisering uit te besteden aan een of meerdere firma's. Er wordt voorlopig uitgegaan van 70 à 90.000 pagina's te digitaliseren kranten.

Meer informatie over het project vindt u in het activiteitenoverzicht op de website van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek.