STCV-manual: uitgebreide handleiding catalografie oude drukken
Een goed regelwerk is niet enkel belangrijk voor de kwaliteit van een databank maar levert ook een houvast aan ervaren en nieuwe catalografen bij vragen en moeilijke gevallen. Iedereen die bij STCV betrokken is (geweest), kent wel ons 'groen boekje'. Naast een nieuwe jas voor de opac, kreeg ook onze handleiding - nu 'manual' - een grondige make-over. Ze is daardoor nóg bruikbaarder, niet alleen voor (project)catalografen maar voor iedereen met een interesse in bibliografie en oude drukken die op zoek is naar informatie over transcriptie van titels, impressa, collatieformules, de vingerafdrukmethode, bibliografische formaten en nog veel meer.
STCN als voorbeeld
STCV steunt op een lange traditie van 'short title' catalogi, retrospectieve (nationale) bibliografieën en de principes van analytische bibliografie. Bij de oprichting werd gekozen het model te volgen van de STCN en hun regelwerk over te nemen, mits enkele kleine aanpassingen. Deze methode werd al enkele decennia succesvol gebruikt en was dus grondig uitgewerkt. Bovendien betekende een gebruik van dezelfde regels dat informatie zonder te veel problemen kon worden vergeleken en uitgewisseld.
De STCV-handleiding
Een eerste 'STCV-handleiding' verscheen in 2001. Deze werd, net zoals die van STCN, enkel verspreid voor intern gebruik. In 2005 kwam er dan een grondig herziene versie, uitgegeven in boekvorm en dus breed toegankelijk. Hoe verder het STCV-project vorderde en hoe meer Vlaamse drukken er werden onderzocht en beschreven, hoe meer het regelwerk verfijnd werd. Dit resulteerde in enkele aanvullingen, waarbij nieuwe situaties en uitzonderingen verder gedefinieerd en uitgeklaard konden worden.
De STCV-manual
10 jaar na de herziene handleiding, in 2015, werd het duidelijk dat er opnieuw nood was aan een verfijning en aanvulling van de regels. Deze keer kiezen we voor een flexibel systeem, dat ons toelaat wijzigingen meteen door te voeren zodat iedereen ten allen tijde de laatste stand van zaken raadpleegt. Aangezien de redigeertaal van de STCV-databank Engels is, kiezen we er ook voor de nieuwe handleiding in het Engels op te stellen.
De 'STCV-manual' (manual.stcv.be) is opgebouwd in wiki-formaat. Ze volgt in grote lijnen de structuur van de vorige handleiding, maar laat het toe om je op een meer intuïtieve manier een weg te banen doorheen het uitgebreide regelwerk. We voegden interne links toe, afbeeldingen, een zoekmogelijkheid, handige 'reference lists' en de laatste nieuwe afspraken. Dit blijft een 'work in progress' waarbij we geleidelijk aan nieuwe voorbeelden en afbeeldingen toevoegen. Vind je een foutje of is er iets niet helemaal duidelijk? Laat het ons dan zeker weten via de 'feedback'-knop!
Over STCV - Bibliografie van het handgedrukte boek
De Short Title Catalogus Vlaanderen (stcv.be) is een paradepaardje van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek. Sinds 2009 zetten we dit ambitieuze project voor het in kaart brengen van de Vlaamse boekproductie voort binnen onze vaste werking. Maar het STCV-project ging al van start in 2000.
In zestien jaar tijd groeide de databank aan tot 23.000 zeer grondige en nauwkeurige titelbeschrijvingen. Daarbij gingen 42.000 exemplaren letterlijk door de handen van de catalografen, want STCV-beschrijvingen worden alleen gemaakt op basis van 'het echte boek'. Zo maken we langzaam maar zeker een reconstructie van wat er tot 1801 in Vlaanderen gedrukt is, aan de hand van exemplaren die bewaard zijn gebleven in de erfgoedbibliotheken die participeren in het project.
Zo'n belangrijke wetenschappelijke bron verdient het om aangenaam bruikbaar te zijn, en gekend bij onderzoekers en bibliothecarissen. Daarom hebben we in het afgelopen jaar extra aandacht besteed aan het verbeteren van de databank, de nieuwe online catalogus, en bijkomende hulpmiddelen en documentatie. We brengen die voor het voetlicht in een reeks berichten op onze website.
