| Samenvatting | De afgelopen jaren zijn erfgoedinstellingen druk bezig geweest met het digitaliseren van hun collectie. Het object als informatiedrager stond centraal. Met de verschuiving van de focus op het fysieke object naar de focus op de informatie achter het object hebben contextualisering en vraaggericht werken gaandeweg een grotere rol gekregen.
Er wordt in samenwerking gedigitaliseerd en collecties worden verbonden binnen erfgoedprojecten voor het grote publiek. Grenzen van instituten, collecties en informatiesystemen worden overstegen. Digitalisering en het gebruik van reeds gedigitaliseerde collectie staat in dienst van de toegankelijkheid van de informatie en het geven van betekenis voor iedereen.
Het onderwijs is een belangrijke doelgroep voor erfgoedinstellingen. Zowel de erfgoedsector als het onderwijs beogen de volgende generatie van informatie over cultuur en het verleden te voorzien. Het idee om erfgoed in het onderwijs te gebruiken is niet nieuw, in het verleden werd bijvoorbeeld door de Commissie de Rooij aangeraden de onderdelen ‘werken met bronnen’ en ‘familie- en omgevingsgeschiedenis’ binnen de huidige kerndoelen van geschiedenis op te nemen, thema’s die naar het gebruik van erfgoed binnen het vak geschiedenis verwijzen. Echter ontstaan door de verschuiving van focus binnen het erfgoedveld, de opkomst van nieuwe technologieën, nieuwe mogelijkheden voor een intensiever gebruik van erfgoed(-informatie) binnen het onderwijs. Dit is de aanleiding die de basis vormde voor het onderzoek.
De scriptie betreft een oriëntatie, waarbinnen toegankelijkheid tot gedigitaliseerd erfgoed voor het primair en voortgezet onderwijs verkend wordt. Het document biedt handvatten voor erfgoedinstellingen om in de vorming van hun (educatief) beleid en (digitaal) aanbod beter bij het onderwijs aan te sluiten. Andersom informeert dit document het onderwijs over de mogelijkheden van digitale erfgoedcollectie.
De probleemstelling van het onderzoek luidt:
Op welke manier kan digitale collectie van erfgoedinstellingen toegankelijk gemaakt worden voor het primair en voortgezet onderwijs, welke contextualisering is hier voor nodig, en op wat voor manier kan nieuwe media hiertoe als middel dienen?
Om deze vraag te beantwoorden zijn deelvragen geformuleerd. Deze deelvragen zijn tevens de uitgangspunten geweest voor de drie hoofdstukken binnen de scriptie:
1. Wat kan de erfgoedsector het onderwijs bieden, hoe wordt dit bereikt en op welke manier veranderd dit met de komst van digitale collectie?
2. Welke vraag stelt het onderwijs m.b.t. onderzoek & bewerking en interface design i.v.m. toegankelijkheid van digitale collectie?
3. Welke mogelijkheden op het gebied van nieuwe media sluiten aan op de vraag vanuit het onderwijs m.b.t. het toegankelijk maken van digitale erfgoedcollectie?
Het eerste deel behandelt de erfgoedsector. Binnen dit hoofdstuk komen verschillende onderwerpen aan bod. Het behandelt het belang van het onderwijs en educatie voor de erfgoedsector. Er werd onderzocht hoe erfgoedinstellingen bij het onderwijs aansluiten en welke ontwikkelingen er in de erfgoedsector gaande zijn die tot frequenter gebruik van digitaal erfgoed in educatie zou kunnen leiden. Tot slot gaat de auteur in op dat wat de erfgoedsector het onderwijs heeft te bieden aan digitale collectie. Wat is er aan digitale collecties en in welke vormen en structuren komen digitale collecties voor? Welke digitale erfgoedcollecties zijn reeds toegankelijk gemaakt voor het onderwijs en op welke manier?
Het tweede deel belicht de probleemstelling vanuit het oogpunt van het onderwijs. Het onderzoekt waar de behoeften van het onderwijs liggen met betrekking tot digitaal erfgoed en op welke manier hier bij aangesloten kan worden. Erfgoed kan voor het onderwijs meerwaarde bieden ten opzichte van het huidige lesprogramma, met name in bij geschiedenis en de culturele vakken. Echter hebben leerkrachten reeds de mogelijkheid hun reguliere lesprogramma aan te vullen met lesmateriaal uit een digitale leeromgeving. Deze bestaande digitale leeromgeving vormt de context waarbinnen digitale collectie gepresenteerd zou moeten worden. Waaruit bestaat de huidige digitale leeromgeving voor het onderwijs en welke trends spelen er binnen de informatie en communicatietechnologie van het onderwijs?
Het derde deel gaat over de middelen die ingezet kunnen worden om digitale erfgoedcollectie voor het onderwijs toegankelijk te maken: nieuwe media. Nieuwe media kan de hanteerbaarheid en daarmee de mogelijkheden van digitale erfgoedcollectie vergroten. Digitale collectie kan uitgangspunt zijn voor het ontdekken van erfgoed in de omgeving en regionale geschiedenis, of de leerling de kans geven zijn eigen roots te verkennen.
|
|---|
