Projectsubsidie maakt ontwikkeling reddingsprogramma bedreigd Vlaams krantenerfgoed mogelijk

krantenerfgoed

Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon kent een subsidie van 90.000 euro toe voor de eerste fase van het driejarige project Nieuwe Tijdingen. Landelijk programma voor het behoud van het Vlaamse krantenerfgoed. Met dit project werkt de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheken samen met hoofdpartner meemoo en 45 andere organisaties toe naar een gezamenlijk massadigitaliseringsprogramma voor de bedreigde historische kranten in Vlaamse erfgoedcollecties.

Nieuwe Tijdingen

Digitalisering van ons krantenerfgoed is hard nodig. Hoe zorgvuldig een krantencollectie ook wordt bewaard, verzuring van papier is een onomkeerbaar en onvermijdelijk proces dat met de tijd ieder vel papier treft. Dit heeft als gevolg dat veel kranten gewoonweg uit elkaar vallen, en dat terwijl kranten een rijke en veel geraadpleegde geschiedkundige bron zijn. Alleen digitalisering kan de inhoud van dit waardevolle erfgoed redden.

In het driejarige project Nieuwe Tijdingen stippelen de Vlaamse Erfgoedbibliotheken en meemoo de weg uit naar een grootschalige reddingsprogramma voor historische kranten. We doen dat in nauwe samenwerking met de instellingen die dit erfgoed bewaren. De kranten worden binnen het project niet alleen gedigitaliseerd, maar ook op duurzame wijze digitaal bewaard en online raadpleegbaar gemaakt. In drie jaar ontwikkelen we een gedetailleerde blauwdruk voor het programma, realiseren we de noodzakelijke infrastructuur en zorgen we voor een goed werkend proces voor massadigitalisering. Vanaf 2024 kan het reddingsprogramma dan op volle kracht vooruit. 

Nieuwe Tijdingen vloeit voort uit het project Abraham 2020. Nieuw leven voor oud nieuws. Binnen dat project bouwden we Abraham, de catalogus van Belgische kranten, verder uit. De registratie van het Vlaamse krantenerfgoed in Abraham is immers een belangrijke voorwaarde voor een programma voor massadigitalisering. 

Binnen Abraham 2020 hebben de Vlaamse Erfgoedbibliotheken en meemoo de wenselijkheid en de haalbaarheid van een gecoördineerde aanpak voor de digitalisering van het Vlaamse krantenerfgoed onderzocht. Het eerste resultaat is Nieuwe Tijdingen, het voorbereidingstraject voor dit programma. De organisaties bouwen daarbij onder andere verder op de ervaring die ze samen hebben opgedaan bij Nieuws van de Groote Oorlog, het project voor de digitalisering van het krantenerfgoed uit 1914-1918.

De eerste fase (2021)

De focus in het eerste jaar van Nieuwe Tijdingen is de ontwikkeling van een praktische blauwdruk voor het landelijke programma. Door een gedetailleerde selectielijst samen te stellen krijgen we een goed idee van de omvang van het programma en de tijd, het geld en de samenwerkingsverbanden die ervoor nodig zijn. 

Om ervoor te zorgen dat de gedigitaliseerde kranten straks op een bruikbare manier online kunnen worden geraadpleegd, onderzoeken we hoe de interface van zo’n digitaal krantenarchief eruit moet zien. Daarna beginnen we aan de realisering van deze belangrijke component binnen Het Archief, het ontsluitingsplatform van meemoo. De kranten worden zo veel mogelijk vrij ter beschikking gesteld en daarvoor is een analyse van auteursrechtelijke aspecten nodig.

Tenslotte gaan we aan de slag met kranten uit Vlaamse erfgoedinstellingen die al gedigitaliseerd zijn. Door ze toe te voegen aan het digitale archief van meemoo kunnen ze duurzaam worden bewaard en straks samen met de nieuw gedigitaliseerde kranten online worden geraadpleegd. We verkennen ook hoe we de doorzoekbaarheid kunnen verbeteren door nieuwe technieken voor het automatisch converteren van scans naar digitale tekst te onderzoeken.

meer over het project

Ruim een mil­joen voor cul­tu­reel-erf­goed­pro­jec­ten

Twee keer per jaar kunnen organisaties ondersteuning aanvragen voor een cultureel-erfgoedproject. Minister van Cultuur Jan Jambon besliste om 13 projecten te ondersteunen, goed voor een bedrag van 1,12 miljoen euro. Het gaat om elf cultureel-erfgoedprojecten op landelijk en internationaal niveau en twee internationale cultureel-erfgoedprojecten die cofinanciering vereisen. De projecten starten in de eerste jaarhelft van 2021.

Er werden achttien ontvankelijke aanvragen voor cultureel-erfgoedprojecten op landelijk en internationaal niveau ingediend. Binnen deze subsidielijn ontvangen waardevolle projecten een subsidie voor het uitvoeren van de functies van cultureel-erfgoedwerking (herkennen en verzamelen, behouden en borgen, onderzoeken, presenteren en toeleiden en participatie) of het aanbieden van een dienstverlenende rol ter ondersteuning van de sector.

Naast de subsidie voor Nieuwe Tijdingen kende de minister aan de Vlaamse Erfgoedbibliotheken ook een subsidie toe voor het project Comites latentes, een driejarig project om de middeleeuwse handschriften in Vlaamse collecties beter in kaart te brengen.

meer over deze subsidieronde

  • Nieuwsbericht
  • |
  • 11-02-2021
  • |
  • Sophia Rochmes (Vlaamse Erfgoedbibliotheken)