Digitalisering 170.000 historische glasplaten uit Vlaamse collecties van start
Meemoo, Vlaams instituut voor het archief, is gestart met een uniek project: het digitaliseren van maar liefst 170.000 glasplaten. Het is de eerste keer dat dit in Europa op zo’n grote schaal gebeurt.
Tijdens een grote inventarisatie vorig jaar bij 31 archieven, musea en erfgoedbibliotheken in Vlaanderen identificeerde meemoo in totaal 170.000 glasplaten om te digitaliseren. De Universiteit Gent heeft met zo’n 46.000 glasplaten de grootste collectie van de deelnemende instellingen. Het stadsarchief van Mechelen en het FOMU (Fotomuseum in Antwerpen) tellen respectievelijk meer dan 21.500 en 11.000 glasplaten.
Geen gemakkelijke opdracht
Voor de digitalisering wordt samengewerkt met het digitaliseringsbedrijf GMS uit Nederland. Zij digitaliseren de glasplaten bij enkele instellingen zelf, maar de meeste verhuizen voor een tijdje naar Nederland. De glasplaten worden na digitalisering opnieuw veilig bewaard bij de musea, archieven of erfgoedbibliotheken. De glasplaten van het Museum aan de Stroom (MAS) zijn inmiddels als één van de eersten vertrokken richting Nederland.
Het digitaliseren van dit materiaaltype ligt niet voor de hand, want glasplaten kunnen niet zomaar onder een scanner gelegd worden. De plaat kan de scanner beschadigen en is bovendien te dik waardoor de scanner niet volledig dicht kan. Omgekeerd kan een opgewarmde scanner schade aanbrengen aan de uiterst gevoelige glasplaat. Samen met GMS, een gespecialiseerd digitaliseringsbedrijf uit het Nederlandse Sliedrecht, houdt meemoo rekening met al deze uitdagingen en risico’s. Daarom wordt er voor de digitalisering van de glasplaten gekozen voor een fotografische opname.
Betrokken partners
Dit zijn de erfgoedinstellingen en partners betrokken bij dit project: ADVN, Amsab-ISG, Bakkerijmuseum, Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee, De wereld van Kina, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Universiteitsbibliotheek Antwerpen (Bijzondere Collecties), DIVA, Vlaams Architectuurinstituut, FelixArchief, FOMU - Fotomuseum Antwerpen, In Flanders Fields Museum, IGA Poperinge-Vleteren, Industriemuseum, Kasteel van Gaasbeek, Stadsarchief Mechelen, Letterenhuis, Liberas, MAS, MoMu, Musea Brugge, Museum Plantin-Moretus, NAVIGO - Nationaal Visserijmuseum, Yper Museum, Speelgoedmuseum Mechelen, Stadsarchief Brugge, Stadsarchief Ieper, Stadsarchief Kortrijk, Universiteit Gent, Jenevermuseum.
GIVE, Gecoördineerd Initiatief voor Vlaamse Erfgoeddigitalisering
GIVE, het Gecoördineerd Initiatief voor Vlaamse Erfgoeddigitalisering, vormt de paraplu voor vier digitaliseringsprojecten die tegen eind 2023 uitgevoerd zullen worden. Samen met heel wat partners uit het culturele veld zet meemoo zijn schouders onder de digitalisering van kranten, glasplaten en topstukken. Daarnaast zetten we in op metadataverrijking.
De vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheken is co-promotor en werkt samen met meemoo aan de uitvoering van het deelproject Primeur, waarbinnen meer dan 600.000 pagina's zeer kwetsbare historische kranten worden gedigitaliseerd.
De GIVE-projecten worden gerealiseerd met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en kaderen binnen het relanceplan Vlaamse Veerkracht van de Vlaamse overheid.