Symposium 'Bijzonder gewone archiefbanden. Constructie en gebruik'
Het Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap organiseert op maandag 12 november in het Stadsarchief Amsterdam haar jaarlijkse huishoudelijke vergadering van haar leden. In de namiddag wordt een minisymposium over archiefbanden georganiseerd, waarbij ook niet-leden welkom zijn.
Bijzonder gewone archiefbanden
In archiefbewaarplaatsen bevinden zich verschillende oude documenten die omwille van de bescherming van de inhoud en/of hun hanteerbaarheid zijn voorzien van banden. Soms lijken deze op boekbanden die ook in bibliotheken of particuliere collecties kunnen worden aangetroffen, maar meestal betreft het exemplaren die specifiek voor archivalia zijn vervaardigd. Deze ‘archiefbanden’ lijken op het eerste oog technisch tamelijk eenvoudig, maar zijn dat bij nader inzien toch vaak niet. Omdat ze zelden omwille van hun eigen kwaliteiten worden gewaardeerd – in een archiefbewaarplaats staat immers de inhoud van de stukken voorop – hebben ze in materiële zin niet de aandacht gekregen die ze verdienen. Ook zijn banden die opvallen door de toegepaste bindtechniek of de gebruikte materialen niet gemakkelijk op te sporen, aangezien ze bij inventarisatiewerkzaamheden nauwelijks worden gesignaleerd, laat staan beschreven.
Door de toegenomen aandacht voor het behoud en beheer van ons papieren erfgoed en door het digitaal toegankelijk maken van oude documenten komen boekbanden in archieven meer in de aandacht te staan. Het zijn met name de restauratoren die een belangrijke rol spelen in het attenderen op de bijzondere én de meer gewone banden in archiefcollecties. Zij immers krijgen opdracht om verzamelingen of individuele stukken te boordelen, adviezen op te stellen en waar nodig conserveringsbehandelingen en restauraties uit te voeren. Zo zijn ze niet alleen in staat hun eigen kennis over de constructie en het gebruik van archiefbanden te vergroten, maar kunnen ze ook andere belangstellenden wijzen op bijzondere technische en soms ook esthetische fenomenen. Met nieuwe inzichten vanuit de praktijk van de restauratoren is de boekbandwetenschap zeer gebaat.
Welke ‘bijzonder gewone’ boekbanden in Nederlandse archiefdepots kunnen worden aangetroffen, zal met name worden gedemonstreerd aan de hand van voorbeelden uit het Stadsarchief Amsterdam. Daar zijn om verschillende redenen de laatste jaren gebonden archivalia door de handen van restauratoren gegaan. Waar en hoe zij de archiefbanden aantroffen en hoe zij met deze stukken zijn omgegaan, zal in een aantal presentaties worden verduidelijkt. Ook zal een aantal banden in de conferentiezaal te zien zijn.
Voor het Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap is dit de tweede maal dat expliciet aan banden in archiefbewaarplaatsen aandacht wordt besteed. In november 2009 werden in het Stadsarchief Brugge enkele presentaties gehouden onder de titel ‘Brugse registerbanden – historiek en restauratie’. Het Boekbandengenootschap wil met deze bijeenkomsten, die ook toegankelijk zijn voor niet-leden, de aandacht vestigen op banden die weinig bekend zijn, maar die voor de techniek en de geschiedenis van het boekbinden een bijzondere waarde vertegenwoordigen.
Het volledige programma vindt u terug als bijlage. Het aantal deelnemers is beperkt tot 60. Inschrijven kan tot 5 november via het bijgeleverde inschrijvingsformulier.
