Zoeken: Waarderen

Bij waarderen onderzoek je de diversiteit aan betekenissen die een collectie voor verschillende groepen in de samenleving heeft. Dit betekent dat je de stemmen van deze groepen - ook wel belanghebbenden genoemd - hoort en erkent. Dit actief betrekken van de belanghebbenden noemt men participatief waarderen.

Denk goed na over de afbakening van je (deel)collectie in functie van je vraagstelling. Als het mogelijk is om dezelfde vraagstelling te beantwoorden a.d.h.v. een (deel)collectie met beperktere omvang, is dit zeker aan te raden. Kies evenwel nooit de gemakkelijkste weg, maar de weg die je het beste resultaat oplevert (in functie van je waarderingsaanleiding).

Vraag je af of het wel nodig is om op itemniveau te gaan waarderen. Niet elke waarderingsaanleiding vraagt dat je elk item binnen de (deel)collectie apart gaat waarderen. Bij een nieuwe schenking of een blinde vlek binnen je huidige collectie levert een waardering op collectieniveau al heel wat nieuwe, nuttige informatie op.

Is het voor alle of enkele criteria toch nodig om op itemniveau te waarderen, dan kan je werken met een steekproef. Hierbij waardeer je niet alle items, maar slechts een selectie ervan. Van de resultaten die je bekomt bereken je vervolgens de overkoepelde score. Omdat deze selectie willekeurig gemaakt wordt, is dat eindoordeel representatief voor de gehele (deel)collectie.

Bij het waarderen van de criteria per item stel je soms vast dat de resultaten onderling erg uiteenlopen. Deze verscheidenheid is helemaal niet erg, maar getuigt net van de grote rijkdom van de collecties van erfgoedbibliotheken. 

Bereken je vervolgens per criterium een overkoepelende score, dan verdwijnt die diversiteit weer uit beeld en eindig je vaak met een weinigzeggend resultaat, dat je weinig over de concrete situatie leert.

Daarom kan het nuttig zijn diversiteit expliciet zichtbaar te maken.

Toolbox voor het waarderen van bibliothecair erfgoed

Wereldwijd experimenteren erfgoedinstellingen met het waarderen van cultureel erfgoed. Ook erfgoedbibliotheken zijn actief bezig met het waarderen van hun rijke (deel)collecties. Bibliothecair erfgoed is immers heel divers en van groot belang voor onze samenleving, onze kennis van het verleden en onze identiteit.