Project Abraham

Een inventariseringsproject

In 2007 namen verschillende partners met steun van de Vlaamse Gemeenschap het initiatief tot Abraham: een online databank van Belgische kranten (uit de periode 1830-1950) die in Vlaanderen worden bewaard. Dit kan zowel op papier, als in microvorm of digitaal zijn. De databank werd genoemd naar de Antwerpse uitgever Abraham Verhoeven (1575-1652), die in 1605 een van de allereerste kranten ter wereld uitgaf en mag worden beschouwd als een pionier van de dagbladpers. Het project had de ambitie om niet alleen de nationale titels in kaart te brengen, maar ook de minder bekende regionale uitgaven.

Projectmedewerker Elsje van Bellingen ging van start met de uitvoering van de eerste fase op 1 november 2007. Van 1 oktober 2008 tot 30 september 2009 liep de tweede projectfase. Voor beide fases kende de Vlaamse Gemeenschap een projectsubsidie van 50.000 euro toe. Van september 2009 tot de afronding in december 2010 was het project Abraham opgenomen in de werking van de Vlaamse Erfgoedbibliotheken vzw.

Van groot tot klein

Bij het begin van het project werd ervoor gekozen om Abraham in eerste instantie te vullen met krantengegevens van één grote instelling uit elke Vlaamse provincie. Dit waren de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience (voor Antwerpen), de Provinciale Bibliotheek Limburg, de Universiteitsbibliotheek Gent (voor Oost-Vlaanderen), de Universiteitsbibliotheek Leuven (voor Vlaams-Brabant) en de Openbare Bibliotheek Brugge (voor West-Vlaanderen).

Verder werden het Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis en de Stad Ieper partners in het project. De Universiteit Antwerpen creëerde als technische partner de databank binnen het bibliotheeksysteem Brocade.

Vanaf begin 2009 werd Abraham uitgebreid met informatie van andere Vlaamse erfgoedinstellingen, grote en kleine, met omvangrijke en bescheiden krantenverzamelingen: stads- en gemeentearchieven, openbare bibliotheken, musea, heemkringen, ... Uiteindelijk namen meer dan honderd instellingen deel. De dekkingsgraad is dus groot: het Abraham-project inventariseerde niet alleen de grote, nationale titels, maar ook de vaak minder bekende regionale en lokale uitgaven.

Bij het afronden van het project bevatte de krantendatabank meer dan 6100 krantentitels. Het merendeel is enkel op papier beschikbaar. Zo'n honderd titels worden minstens gedeeltelijk online aangeboden in gedigitaliseerde vorm. De meeste titels zijn inhoudelijk en geografisch ontsloten met behulp van trefwoorden.