Tentoonstelling ‘BOOKSHOWBOOKSHOP’

Van zondag 15 april tot en met zondag 10 juni loopt in Be-Part, het Platform voor actuele kunst in Waregem de tentoonstelling ‘BOOKSHOWBOOKSHOP’. De tentoonstelling werd samengesteld door kunstenaar Vaast Colson en kunsthistoricus Johan Pas. Op vraag van Be-Part stelden ze de eerste tentoonstelling over Belgische kunstenaarsboeken samen, van Verheyen tot vandaag. Beiden hebben een speciale relatie met het kunstenaarsboek. Ze doken in hun persoonlijke en andermans archief en haalden 163 Belgische kunstenaarsboeken boven, gerealiseerd tussen 1960 en vandaag.

Kunstenaarsboeken

Een kunstenaarsboek is een boekpublicatie waarbij de kunstenaar tegelijk ‘auteur’ en ‘vormgever’ is. Het boek kan de rol spelen van een autonoom kunstwerk, maar daarnaast ook fungeren als documentatie, anthologie of papieren tentoonstellingsruimte.

In de loop van de jaren ‘60 en ‘70, periode waarin de schilderkunst en sculptuur hun monopolie verliezen en er diverse crossovers tussen de media ontstaan, ontdekken heel wat beeldende kunstenaars het potentieel van het boek.
Internationale ontwikkelingen als zero, popart, fluxus, concrete poëzie, conceptuele kunst en punk zorgen voor een neo-avantgardeklimaat waarin drukwerk aan belang wint. Relatief goedkoop in een redelijk grote oplage te produceren, is het boek ideaal om artistieke ideeën en motieven te verspreiden. Boeken reizen vlot over de wereldbol en zijn verbazend goed bestand tegen de tijd. Bovendien situeren ze zich tussen de publieke en de particuliere ruimte in.
In de postmoderne jaren ‘80, wanneer de schilderkunst op de internationale kunstmarkt een comeback kent, verliest het kunstenaarsboek wat van zijn pluimen. Zodra einde jaren ’80 de conceptuele kunst ‘herontdekt’ wordt, en kunstenaars zich in de jaren ‘90 wenden tot een ‘relationele esthetica’ van communicatie, processen en interacties, is het kunstenaarsboek back in business. Vandaag bedienen heel wat kunstenaars zich van het boek als een alternatief van of aanvulling bij de meer gangbare media. Digitale fotografie en tekstverwerking, maar ook zeefdruk en fotokopieerapparaat bieden talrijke mogelijkheden tot DIY-publicaties. Net als in de jaren ‘70 zien heel wat kleine, alternatieve uitgeverijen het licht en fungeren als knooppunten van diverse netwerken.

BOOKSHOWBOOKSHOP

De samenstellers van ‘BOOKSHOWBOOKSHOP’ streefden bewust een hybride tentoonstelling na. Behalve de 163 kunstenaarsboeken van Verheyen tot vandaag (book show), is er de mogelijkheid een aantal publicaties in te kijken én aan te schaffen (book shop). Kunstenaar Lieven Segers realiseerde een documentaire film over het hoe en waarom van het hele gebeuren. Bovendien werkten zeven kunstenaars (Pol Matthé, Gerard Herman, Ria Pacquée, Sophie Nys, Reinaart Vanhoe, Peter Morrens en Guy Rombouts) aan een voor de gelegenheid gemaakte anthologie, waarbij ze zich uitsluitend bedienden van een gesofisticeerd fotokopieerapparaat. Deze editie, een hommage aan het legendarische Xerox Book uit 1968, werd gedoopt tot Ricoh Book.

Op 13 mei zijn er een boekenbeurs voor alternatieve uitgevers (book fair) en een panelgesprek over het kunstenaarsboek (book talk) voorzien.

Tenslotte gaat het project gepaard met een door Vaast Colson geconcipieerde publicatie die als tegendraadse catalogus fungeert.

‘BOOKSHOWBOOKSHOP’ wil de hedendaagse wave van kunstenaarspublicaties en small press voorzien van een geheugen en een discours. Maar de samenstellers willen vooral wijzen op het haast onuitputbare potentieel van het boek, dat inerte papieren object/obstakel in een steeds sneller en ijler lijkende digitale realiteit.