Boost voor krantendigitalisering met middelen Relanceplan Vlaamse Veerkracht
De Vlaamse Regering maakt in het kader van het Relanceplan Vlaamse Veerkracht vijf miljoen euro vrij voor de digitalisering en digitale registratie van cultureel erfgoed. Hiervan is één miljoen bestemd voor de digitalisering van de kwetsbaarste delen van het Vlaamse krantenerfgoed.
Nu of nooit
Vlaamse erfgoedbibliotheken en archieven bevatten een grote hoeveelheid historische kranten. Een recente, voorzichtige schatting stelt dat een werkvoorraad van minstens twintig miljoen pagina’s nog gedigitaliseerd zouden moeten worden.
Met de middelen van het relanceplan maakt Vlaanderen een begin met landelijke krantendigitalisering op grote schaal. Tegen eind 2023 moeten minstens 630.000 krantenpagina’s zijn gedigitaliseerd.
De nadruk ligt daarbij op de kwetsbaarste Vlaamse krantentitels. Kranten zijn vaak op slecht papier gedrukt en verzuring van dat papier is onvermijdelijk. De vergeelde, broze kranten lopen bij raadpleging gemakkelijk schade op, soms met informatieverlies tot gevolg. Voor heel wat krantenreeksen is het nu of nooit voor digitalisering.
Structurele samenwerking
Trekkers van het project, dat de werktitel Primeur draagt, zijn meemoo en de Vlaamse Erfgoedbibliotheken. Beide organisaties werken al samen aan Nieuwe Tijdingen, een driejarig project waarbinnen ze de voorwaarden creëren voor een programma voor het behoud van het volledige Vlaamse krantenerfgoed. Ze coördineerden enkele jaren geleden ook Nieuws van de Groote Oorlog, een landelijk project voor de digitalisering van kranten uit de Eerste Wereldoorlog.
Nieuwe Tijdingen realiseert onder meer een plan voor langlopende en grootschalige digitalisering, een volledige inventaris van het nog te digitaliseren Vlaamse krantenerfgoed en een analyse van de fysieke conditie van kranten in Vlaamse collecties. Het brengt bestaande digitale krantencollecties samen en realiseert de hoogwaardige ontsluiting van gedigitaliseerde kranten.
Nieuwe Tijdingen zorgt er dus voor dat de historische kranten die binnen Primeur worden gedigitaliseerd ook optimaal ter beschikking kunnen worden gesteld, samen met in het verleden of in de toekomst gedigitaliseerde kranten. Dat alles gebeurt in nauwe samenwerking met tientallen collectiebeherende organisaties.
Andere initiatieven
Naast de digitalisering van historische kranten initieert meemoo met de relancemiddelen ook een aantal andere initiatieven:
- De digitalisering van 170.000 kwetsbare en moeilijk toegankelijke fotografische glasplaten.
- Een inhaalbeweging voor de digitalisering van werken op de topstukkenlijst, waaronder ook manuscripten.
- Een onderzoek naar de mogelijkheden voor het automatisch toekennen van metadata aan het audiovisuele materiaal in het meemoo-archief.
Tenslotte lanceert het departement Cultuur, Jeugd en Media van de Vlaamse overheid een extra aanvraagronde voor de subsidielijn Inhaalbeweging digitale collectieregistratie. Deze keer kunnen alle organisaties die een werkingssubsidie ontvangen via het Cultureelerfgoeddecreet een aanvraag indienen. Meemoo kreeg de opdracht van CJM om het schrijven van de projectvoorstellen en de uitvoering van de projecten te begeleiden. De uiterste indiendatum is 1 oktober 2021.
