Boekensteun (Adopt-a-Book, Crowdfunding)

De noden in Vlaamse erfgoedbibliotheken voor de preservering, conservering en restauratie van hun bewaarcollecties zijn hoog en de huidige middelen te klein om hieraan te voldoen. In deze tijden van economische crisis en budgettaire krapte is er dan ook de (interne) vraag en de (externe) verwachting om alternatieve financiering te zoeken. Dit gaat hand in hand met het feit dat deze instellingen als jonge sector nog op zoek zijn naar een breder maatschappelijk draagvlak voor hun cultureel-erfgoedwerking.

Crowdfunding

Om die reden slaan de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, de Vlaamse Erfgoedbibliotheek en diverse andere deskundige partners de handen in mekaar om 'crowdfunding' (of 'volksinvestering' in het Nederlands) in Vlaanderen te introduceren. Het is een manier om, naast subsidies, culturele projecten te financieren door de brede gemeenschap op te roepen om kleine bedragen te investeren in een bepaald doel of project waarbij men zich betrokken voelt.

Crowdfunding beperkt zich niet alleen tot het ophalen van geld, het impliceert ook dat de projecthouders een dialoog aangaan met hun publiek en investeerders om het vooropgestelde doel te bereiken. De beoogde doelgroep is dan ook veel ruimer dan de bemiddelde captain of industry, de lokale middenstand of de leden van een serviceclub. Eerder dan te mikken op enkele kapitaalkrachtige schenkers probeert men met crowdfundig een groot aantal personen te overtuigen om kleinere bedragen te investeren.

Crowdfundingsplatform

Om potentiële schenkers in contact brengt met de ‘goede doelen’ van verschillende erfgoedbibliotheken en hen de gelegenheid te geven om online giften over te maken bouwen we een 'crowdfundingplatform'. Die doelen kunnen erg divers zijn, bijvoorbeeld de restauratie van een historische kaart, de aankoop van een klimaatregelingssysteem of de herverpakking in zuurvrije dozen van een collectie negentiende-eeuws kranten.  Elk doel wordt in woord en beeld op het platform toegelicht,voorzien van een richtbudget, timing en een eigen betaalmogelijkheid.

Eens gestart zullen geïnteresseerden er kunnen volgen hoeveel van het benodigde bedrag reeds is ingezameld of, na afronding van de fondsenwerving, welke concrete resultaten werden geboekt. Een dergelijk crowdfundingplatform, verbreedt niet alleen het sociale netwerk van de betrokken bibliotheken. Het heeft als bijkomende voordelen ook dat expertise en de kosten worden gedeeld en de sector duidelijker en verenigd naar buiten kan treden.

Met steun van de Vlaamse overheid

Voor de realisatie van dit platform en de ontwikkeling van diverse instrumenten die de deelnemende bibliotheken kunnen ondersteunen in het opzetten van een eigen fondsenwervingsproject dienden de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en de Vlaamse Erfgoedbibliotheek een subsidieaanvraag in.

Dit dossier met de werktitel 'Adopt-a-Book: een experimenteel crowdfundingsproject voor erfgoedbibliotheken' werd door minister Schauvliege  interessant en innoverend voor Vlaanderen genoemd. Ze kende het een subsidie toe van 79.000 euro. Dit bedrag, dat nog zal worden verhoogd met de middelen van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek, zal gebruikt worden voor personeels-, ontwikkelings- en communicatiekosten.

Doelstellingen

Met Adopt-a-Book willen we de volgende doelstellingen bereiken.

• Adopt-a-Book stelt proefondervindelijk vast of crowdfunding in Vlaanderen een kans op slagen heeft als alternatieve financieringsvorm voor de cultureel-erfgoedsector. Het is dus een proeftuinproject.

• Dankzij Adopt-a-Book doet de cultureel-erfgoedsector concreet ervaring op en wordt deskundigheid verworven op twee domeinen:

• Fondsenwerving/Crowdfunding: erfgoedbibliotheken maken kennis met crowdfunding, verwerven meer inzicht in de mechanismen van fondsenwerving, kennen de voor- en nadelen van ‘Adopt-a-Book’-programma’s en doen in de praktijk expertise op rond het aantrekken van alternatieve financiering.

• Doelgroepencommunicatie: erfgoedbibliotheken worden uitgedaagd om hun publiek op een nieuwe manier te benaderen en activiteiten te organiseren die de fondsenwerving moeten ondersteunen. Op basis van deze ervaringen krijgen de instellingen een beter inzicht in de eigen communicatievoering.

• Adopt-a-Book sensibiliseert een breed publiek en creëert een draagvlak voor:

• De rijkdom en verscheidenheid van de objecten en collecties die bewaard worden in erfgoedbibliotheken in Vlaanderen en Brussel. Meer mensen maken kennis met de rol en opdracht van een erfgoedbibliotheek en het belang van een goede zorg voor ons cultureel erfgoed.

• De bedreigingen m.b.t. de fysieke bewaring van deze objecten en collecties (schadebeelden) en de bijhorende uitdagingen voor de bibliotheken en conservatoren-restauratoren om deze bedreigingen in te perken.

• Adopt-a-Book zamelt financiële middelen voor projecten voor het behoud en beheer van één of meer objecten of collecties uit de deelnemende bibliotheken. De lokale gemeenschap ondersteunt moreel en financieel de werking van haar eigen erfgoedbibliotheek.

Beoogde resultaten

Concreet willen we tegen maart 2014 de volgende resulaten boeken:

• Het project bouwt een online crowdfundingplatform dat:

• De verschillende fondsenwervingscampagnes van de deelnemende erfgoedbibliotheken in de kijker plaatst.

• Het publiek informeert over de werking van een erfgoedbibliotheek, het belang van hun erfgoedcollecties en de behoud- en beheersproblematiek.

• (Online) schenkingen voor de verschillende soorten fondsenwervingscampagnes mogelijk maakt.

• Er wordt een gemeenschappelijk kader gecreëerd waarin de erfgoedbibliotheken een eigen fondsenwervingsactie kunnen aanmaken, opvolgen en stroomlijnen.

• Expertise m.b.t. fondsenwerving wordt vrij ter beschikking gesteld van de erfgoedsector, zodat erfgoedbibliotheken een eigen fondsenwervingscampagne kunnen opzetten. Dit zal onder meer gebeuren via:

• Een praktische vorming. Hiervoor werken we samen met FARO, Rudy Pieters en Marc Van Bogaert.

• Een inspiratiegids met praktijkvoorbeelden en tips. Hiervoor kunnen we rekenen op de medewerking van Frieda Wyns (studente Cultuurmanagent van de Universiteit Antwerpen).

• Een concept  voor een ‘direct mailing’.

• Een permanente startpagina ‘Fondsenwerving’ voor de sector op de website van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek.

• Een landelijke communicatiecampagne lanceert het platform en maakt de concepten 'crowdfunding' en 'erfgoedbibliotheken' bekend bij een breder publiek.

Volg ons op Facebook!

De genese van dit project kan je volgen via de speciale Facebook-pagina.

Interesse?

Wilt u meer informatie of wilt u als erfgoedbibliotheek ook deelnemen aan dit project? Raadpleeg dan eerst de voorwaarden voor deelname en neem daarna contact op met  de coördinator.