Wat is waarderen?

Waarderen is het proces van het onderzoeken, begrijpen en vastleggen van de verschillende erfgoedwaarden van een (deel)collectie bibliothecair erfgoed.

Onder erfgoedwaarden verstaat men de diverse betekenissen die de collectie kan hebben voor verschillende groepen uit de samenleving. Met andere woorden: verschillende groepen kunnen een verschillende betekenis toekennen aan de collectie. Daarom spreken we over erfgoedwaarden in het meervoud.

Voor alle duidelijkheid

Het gaat dus NIET om het inschatten van de financiële waarde van een collectie, ook NIET om vast te leggen wat waarde heeft (en bijgevolg dus ook wat geen waarde heeft). Elke collectie is immers waardevol.

Waarderen is WEL je de vraag stellen waaruit de ‘waardevolheid’ precies bestaat en wie deze als dusdanig ervaart.

Maar doe ik dit niet al?

Heel vaak zijn erfgoedbibliotheken al goed op de hoogte van de betekenissen die hun collecties hebben, omdat ze voortdurend bezig zijn met het onderzoeken, registeren en zorg dragen voor de collecties, zodat die waardevolle betekenissen behouden blijven voor toekomstige generaties.

Het verschil is dat je bij waarderen op een gestructureerde en transparante wijze te werk gaat. 

Dit houdt in dat je een bepaalde methodiek volgt én dat je het hele waarderingstraject grondig en helder documenteert. Zo begrijpen ook mensen die niet betrokken waren bij het waarderingstraject wat je gewaardeerd hebt, met wie, hoe en tot welke resultaten je bent gekomen. Zo blijft de kennis duurzaam behouden, ook al gaan er bijvoorbeeld medewerkers uit de erfgoedbibliotheek op pensioen.

Bij waarderen staat bovendien de dialoog met de belanghebbenden centraal.

Omdat bij waarderen het begrijpen van de erfgoedwaarden voor verschillende groepen in de samenleving centraal staat, is het belangrijk dat je die groepen ook betrekt. Waarderen is met andere woorden een participatief proces. Dit is het tweede grote verschil: waarderen is dus meer dan enkel het werk van één expert binnen de eigen erfgoedbibliotheek.